Protein hay còn gọi là chất đạm, là một hợp chất hữu cơ với vai trò xây dựng các cơ trong cơ thể. Protein cũng cung cấp khoảng 15% năng lượng để cơ thể duy trì sự sống. Vậy thực chất protein là gì? Hay vai trò của protein với sức khỏe con người như thế nào? Hôm nay hãy cùng poetrysantacruz.org  tìm hiểu tất tần tật về protein qua bài viết dưới đây nhé!

I. Tìm hiểu protein là gì?

Protein là gì? Protein là những phân tử sinh học hay đại phân tử, chứa một hoặc nhiều acid amin, liên kết với nhau bởi liên kết peptid. Các protein khác nhau chủ yếu do trình tự các axit amin, trong đó 9 acid amin thiết yếu cơ thể không thể tự tạo ra mà phải cung cấp từ bên ngoài, số còn lại là acid amin không thiết yếu thì cơ thể có thể tự tổng hợp được.

Protein chiếm tới 50% khối lượng tô của tế bào, là thành phần thiết yếu cấu trúc, hình thành, duy trì, tái tạo cơ thể nên cần bổ xung protein ở chế độ ăn hằng ngày. 

Tùy theo từng chức năng trong cơ thể mà protein có thể được phân chia thành các loại như:

• Cấu trúc: Đây là protein dùng để cấu tạo nên các mô liên kết, dây chằng, gân,..
• Enzyme: Là chất xúc tác giúp thúc đẩy tốc độ phản ứng và chọn lọc các phản ứng sinh hóa trong cơ thể.
• Hormone: Điều hòa các hoạt động sinh lý, như insulin giúp điều hòa hàm lượng đường trong máu.
• Vận chuyển: Hỗ trợ vận chuyển chất dinh dưỡng từ vị trí này đến vị trí khác
• Vận động: Tham gia vào quá trình vận động các tế bào và cơ thể, điển hình là actini có trong vận động cơ.
• Bảo vệ: interferon giúp chống virus và kháng thể giúp chống khuẩn gây bệnh,..
• Dự trữ: Casein trong sữa mẹ giúp cung cấp axit amin cho thai nhi,…

Ngoài ra có thể chia các protein thành hai loại chính là protein hoàn chỉnh và protein không hoàn chỉnh. 

II. Lợi ích của protein với cơ thể

Chất đạm có tác dụng gì với cơ thể? Chắc chắn ai cũng biết protein cung cấp dưỡng chất giúp bạn nuôi dưỡng và phục hồi các tế bào cơ. Vậy cụ thể một số lợi ích của protein là:

• Duy trì, phát triển cơ thể: Protein cấu tạo nên khung tế bào tạo các khung đỡ giúp duy trì hình dạng tế bào, hay nó cũng là enzyme xúc tác cho các phản ứng sinh hóa cho quá trình trao đổi chất,..
• Tham gia vận chuyển oxy, chất dinh dưỡng: Protein vận chuyển các chất dinh dưỡng được hấp thụ từ quá trình tiêu hóa thức ăn vào máu, từ máu đến các mô, rồi đến màng tế bào.
• Vai trò bảo vệ cơ thể: Các tế bào bạch cầu có thành phần chính là protein, có nhiệm chống lại các tác nhân xâm nhập cơ thể, hay còn gọi là thành phần trong hệ thống miễn dịch, giúp cơ thể chống lại các virus.

• Điều hòa chuyển hóa nước, cân bằng pH trong cơ thể: Protein được ví như một chất đệm, giúp cân bằng PH, đảm bảo cho hệ tuần hoàn vận chuyển các ion. Bên cạnh đó nó cũng kéo nước từ tế bào và mạch máu, giúp điều hòa nước trong cơ thể.
• Protein cung cấp năng lượng cho cơ thể

III. Nguồn cấp protein dồi dào

Protein có thể được cung cấp bởi những nguồn như sau:

• Các thực phẩm nhiều protein có lợi như thịt nạc, hải sản, các loại đâu, đậu nành, sữa ít béo, trứng, các loại hạt, mầm,..
• Rau xanh gồm các loại rau như lá màu xanh, ớt chuông, nấm, rau thuộc họ cải.
• Loại trái cây có hàm lượng đường thấp như việt quất, dâu tây, phúc bồn tử,..
• Ngũ cốc nguyên hạt
• Sữa bột

IV. Một số vấn đề thường gặp liên quan đến protein trong cơ thể

Nếu cơ thể nạp không đủ hay quá dư thừa protein sẽ gặp một số vấn đề liên quan như:

1. Thiếu Protein

Với chế độ ăn thiếu chất dinh dưỡng, cơ thể không đáp ứng đủ protein trong thời gian dài, cơ thể sẽ xuất hiện một số tình trạng như:

• Yếu cơ, giảm cân, thậm chí mất cơ
• Suy giảm miễn dịch do thiếu protein cho việc sản xuất, tổng hợp kháng thể,…

• Kinh nguyệt thay đổi thất thường
• Cơ thể bị phù nề, do các protein tạo nên tế bào, giúp duy trì chất lỏng trong cơ thể. Thiếu protein sẽ dẫn đến các cấu trúc này bị phá vỡ, gây phù nề.
• Khó ngủ, tâm trạng thất thường,..

2. Thừa Protein

Việc bổ xung quá nhiều protein cũng gây một số bệnh liên quan đến gout, viêm nhiễm, thiếu hụt canxi và vitamin D như:

• Gây khát nước
• Rối loạn tiêu hóa
• Xuất hiện trầm cảm và lo lắng
• Tăng cân, gây béo phì
• Hơi thở nặng mùi,..

Vậy nên để cơ thể không thiếu hụt cũng như thừa protein, con người chúng ta chỉ cần nạp: 1.1 – 3.3 g protein/kg cân nặng. 

Ví dụ bạn 55kg, có tập thể dục thể thao thì bạn cần nạp: 55*2=110g.

Một số lưu ý khi bổ xung protein

• Sử dụng nhiều chất đạm, lượng dư thừa sẽ phải xử lý ở gan, thận để thải ra ngoài bằng đường nước tiểu, điều này ảnh hưởng đến gan thận.
• Chất đạm dư thừa sẽ chuyển hóa thành mỡ dưới da, gây béo phì tăng cân.
• Đối với trẻ kén ăn, người già, phụ nữ mang thai nếu không có chế độ dinh dưỡng hàng ngày hợp lý cần bổ sung đạm qua các loại sữa.

Có thể thấy được protein là một chất quan trọng đối với cơ thể chúng ta. Muốn có một sức khỏe tốt thì phải cung cấp đầy đủ protein. Vậy thông qua những thông tin về protein là gì hy vọng có thể giúp các bạn hiểu rõ hơn về chất đạm với cơ thể. Cảm ơn các bạn đã đón đọc!